Zmiany naczyniowe - co to takiego?
W trakcie trwania ciąży na skutek zmian hormonalnych, mechanicznych oraz predyspozycji genetycznych dochodzi do powstawania rozstępów. Pojawianie się zmian degeneracyjnych jest uwarunkowane rozciąganiem skóry, zwiększaniem retencji wody oraz masy ciała, a także zmianami metabolicznymi w tkance łącznej. Najczęściej zlokalizowane są one w okolicy bioder, pośladków, podbrzusza, piersi i ud. Problem ten dotyczy około 90% ciężarnych [1, 2].
Ryc. 1 Rozstępy podbrzusza u kobiety w ciąży
https://www.zdrowystartwprzyszlosc.pl/rozstepy-w-ciazy, z dnia 19.04.2024.
W trakcie ciąży zwolnienie metabolizmu fibroblastów powoduje opóźnienie procesu syntezy kolagenu i elastyny, które są odpowiedzialne za sprężystość, elastyczność i jędrność skóry. Z kolei zmiany hormonalne, do których m. in. należy zwiększenie poziomu estrogenów oraz kortyzolu, który produkowany jest przez nadnercza, powodują zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej i mutacje struktur włókien kolagenowych i elastynowych. Pierwsze zmiany degeneracyjne pojawiają się około 6 miesiąca ciąży. Występują one najczęściej w skupiskach stanowiących szereg kilkucentymetrowych, równoległych linii, które przebiegają prostopadle do kierunku napięcia skóry [2, 3].
Rozstępy u kobiet w ciąży - jak powstają
Wyróżniamy 2 etapy powstawania rozstępów:
- I etap – faza zapalna
Powstałe zmiany posiadają kolor czerwony, uwarunkowane jest to przez naczynia krwionośne, które prześwitują przez bardzo cienki naskórek, podatny na rozciąganie oraz pozbawiony gruczołów i mieszków włosowych. Badanie histopatologiczne pozwala stwierdzić, iż w tej fazie zmiany degeneracyjne posiadają stan zapalny w okolicy skóry właściwej [2].
- II etap – faza zanikowa lub bliznowacenia
Rozstępy stają się atroficzne, zmieniają kolor na jaśniejszy od skóry zdrowej – perłowo-biały. Ponadto powierzchnia zmiany ulega delikatnemu zmarszczeniu, zmniejsza się grubość naskórka oraz spłaszcza granica skórno-naskórkowa. Zmienia się również skład proteoglikanów oraz w sieci elementów włóknistych skóry właściwej, przybierając postać analogiczną do blizny [2, 3].
Walka z rozstępami nie należy do łatwych, dlatego kobiety w ciąży powinny zwracać szczególną uwagę na profilaktykę przeciw powstawaniu rozstępów oraz dbać o odpowiednie nawilżenie oraz zwiększenie elastyczności skóry już od drugiego miesiąca ciąży [3].
Źródła:
- Reich A., Heisig M., Szczęch J., Dermatozy ciężarnych. Wyd. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2018.
- Woźniak M., Zegarska B., Urtnowska K., Kaczmarek-Skamira E., Fizjologiczne zmiany dermatologiczne u kobiet w ciąży (red.). Dermatologia Estetyczna. Bydgoszcz, 2015.
- Bień A., Turkosz A., Stadnicka S., Kasprzak J., Jamróg M., Zabiegi pielęgnacyjne i pielęgnacja skóry kobiety ciężarnej (red.) Najnowsze technologie medyczne, Lublin 2014.
