Przebarwienia - co to takiego?
Wpływ na ilość oraz rodzaj powstałego barwnika w procesie melanogenezy mają zarówno czynniki endogenne jak i egzogenne. Do elementów zewnątrzpochodnych oddziałujących na hiperpigmentacje należą promieniowanie UV oraz uszkodzenia tkanek wszelakiego rodzaju.
Promieniowanie UV jest najczęstszym faktorem odpowiadającym za powstanie przebarwień. Opalanie skóry, prowadzi do nasilenia procesu melanogenezy i zwiększenie wydzielania melaniny a jeśli staję się ono przewlekłe również do uszkodzenia komórek skóry i powstania wolnych rodników. Dodatkowo stosowanie substancji światłoczułych podczas eksponowania skóry na promieniowanie ultrafioletowe potęguję powyższe procesy[1].
Przewlekłe lub swoiste naruszenie tkanki powstałe pod wpływem urazu mechanicznego, nadmiernego ciepła czy aplikacji zbyt agresywnych substancji chemicznych, wywołuje pojawienie się procesu zapalnego. Stan zapalny nasila aktywność melananocytów oraz doprowadza do ich uszkodzenia. Na skutek zniszczenia komórek barwnikowych dochodzi do uwolnienia barwnika i wytworzenia przebarwienia[2]. Jak pokazują badania, na hiperpigmentację wpływa również przyjmowanie leków z grupy tetracyklin czy neuroleptyków a także palenie tytoniu[3].
Do czynników wewnątrzpochodnych stymulujących proces powstawania przebarwień, zaliczane są zaburzenia endokrynne jak i toczące się w organizmie stany zapalne. Istotną rolę pobudzającą pracę melanocytów pełni hormon adrenokortykotropowy ACTH, estrogeny oraz hormon melanotropowy MSH, który aktywuję proenzym tyrozynazy[4].
Należy pamiętać, że zabarwienie skóry i skłonność do powstawania przebarwień jest cechą osobniczą zależną od ilości, aktywności i rozmieszczenia melanosomów oraz od stylu życia, stanu zdrowia i wielu innych wyżej przedstawionych czynników[5].
Źródła:
[1] Padlewska K., Medycyna Estetyczna i Kosmetologia, s. 135, wydawnictwo PZWL
[2] Kaniewska M., Kosmetologia podstawy, wydawnictwo WSiP, s.204,
[3] dos Santos Videira IF, Lima Moura DF, Magina S. Mechanisms regulating melanogenesis. An Bras Dermatol. 2013 vol. 88(1): 76-83
[4] Rzepka Z, Buszman E, Beberok A, Wrześniok D. Od tyrozyny do melaniny: ścieżki sygnalizacyjne i czynniki regulujące melanogenezę. Postepy Hig Med Dosw (online), 2016, vol. 70: 695-708.
[5] Placek W., Kosmetologia i farmakologia skóry, wydawnictwo lekarskie PZWL s. 161