Jednym z największych narządów ludzkiego organizmu jest skóra. Stanowi barierę łączącą środowisko wewnętrzne z zewnętrznym. Skóra zbudowana jest z naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Do warstw naskórka należą warstwa postawna, kolczysta, ziarnista, jasna i rogowa. Między naskórkiem, a skóra właściwą znajduje się błona podstawa inaczej zwana graniczną [1].

W skórze można wyróżnia się m.in. gruczoły łojowe oraz mieszki włosowe, które pełnią priorytetowe znaczenie w trądziku pospolitym. Przewód gruczołów łojowych uchodzi do mieszków włosowych tworząc z nimi jednostkę włosowo-łojową. Mieszek włosowy posiada swój przewód (lejek) wyprowadzający wydzielinę z gruczołu łojowego bezpośrednio na powierzchnie skóry. Wydzielina łojowa (sebum) odprowadzana jest poprzez nieprzerywany skurcz mięśni przywłosowych. Gruczoły łojowe wraz mieszkami włosowymi występują na całym ciele z wyjątkiem warg, zewnętrznych narządów płciowych, brodawek sutkowych, podeszew stóp i wewnętrznych stron dłoni [2].

Odpowiednie funkcjonowanie skóry warunkuje płaszcz hydrolipidowy. Podstawowym składnikiem lipidów ochronnego płaszcza skóry jest sebum, zawierające substancje tłuszczowe. Prawidłowo wydzielany łój ma za zadanie chronić skórę przed szkodliwymi czynnikami drażniącymi, jednak w przypadku problemów skóry trądzikowej dochodzi do jego nadmiernego wydzielania. Łój skórny składa się z trójglicerydów, które w procesie rozkładu tworzą wolne kwasy tłuszczowe. Kolejnymi składkami są woski i estry, skwalen, estry cholesterolu i wolny cholesterol. Wydzielanie łoju ma priorytetowy wpływ na przebieg trądziku, gdyż trądzik pospolity rozwija się na podłożu cery łojotokowej [3].

Trądzik pospolity (Acne vulgaris) definiuje się jako szeroko rozpowszechnioną dermatozę skóry, związana przede wszystkim aparatem mieszka włosowego i gruczołu łojowego. Może ona przybierać różny przebieg od ciężkiego do łagodnego. Acne vulgaris określa się jako chorobę łojotokową, gdyż jej przebieg związany jest z podwyższoną aktywnością gruczołów łojowych [4].

Cera trądzikowa często idzie w parze z skórą łojotokową, więc jej powierzchnia może być lepka oraz tłusta, z widocznymi ujściami gruczołów łojowych, w których często zalega wydzielina rogowo-łojowa. Na powierzchni skóry znajduje się łój skórny, który odpowiada za efekt świecenia oraz błyszczenia. Zmiany trądzikowe najczęściej pojawiają się tam gdzie wyróżnia się największą ilość gruczołów łojowych. Niemniej może być też to zależne od czynników wywołujących wykwity [5,6].

Trądzik nie tylko symbolizuje schorzenie dermatologiczne czy defekt kosmetyczny, lecz również problem psychologiczny, terapeutyczny oraz społeczny. Oddziałuje negatywnie na komfort życia pacjenta, a osoby z rozległymi przypadkami choroby posiadają niską samoocenę i zaburzenia emocjonalne. Przedstawiany jest także jako przewlekły defekt skóry ze względu na specyficznie wydłużony przebieg oraz ostre i niespodziewane nawroty, które często są rozległe w czasie. Trądzik pospolity można śmiało zaliczyć do dziecięciu najczęściej występujących dermatoz na świecie. Pod wpływem czynników drażniących cera trądzikowa może przeistoczyć się w skórę nadwrażliwą, a konsekwencjami nieleczonego trądziku pospolitego są nieestetyczne blizny. [4]

Źródła:

1. K. Padlewska, Dermatologia Estetyczna, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013, 3-20
2. K. Padalewska, Medycyna estetyczna i kosmetologia, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2014, 7-8
3. B. Jarowszewska, Kosmetologia, Warszawa, Wyd. Atena, 2004, 17
4. M. Kaniewska, Podstawy anatomiczno-dermatologiczne w kosmetyce, Warszawa Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne, 2013, 178-180
5. M. Noszczyk, Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, 117-123
6. M. Kaniewska, Kosmetologia podstawy, Warszawa, Wyd. WSiP, 2011, 34-38